Capilàri
Adiantum capillus-veneris
Pteridaceae Adiantaceae
Autre noum : Capilèro.
Noms en français : Capillaire, Cheveu-de-Vénus.
Descripcioun :La capilàri trachis sus li roucas tressusant e proche de font, dins d'endré bagna. Fai de foundo primo e descoupado que dounon d'èr à de ventau. Lis espourange negre vènon sus li bord de dessouto di foundo.
Usanço :La capilàri es anti-enflamativo, èi majamen vertuouso contro li bouchito e li proublèmo urinàri (anti-cal). Se pren en tisano de planto entiero tres cop pèr jour.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 35 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Adiantum
Famiho : Pteridaceae
Famiho classico : Adiantaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Roucas tressusant
- Font
- Pous
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Adiantum capillus-veneris L., 1753
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753